Hangi yazılımı seçmeliyim- bölüm 1

Hangi 3D Yazılımını Seçmeliyim ? - Bölüm 1
Tanınmış 3D yazılımları

Yazılım kullanmaya başlamadan önce yazılımları tanıyarak başlamak daha doğru olacaktır. Çünkü 3D yazılımları çok benzer işler yapıyor gibi görünseler de arka planda farklı olaylar dönmektedir. başlangıçta belirli bir sektörü hedefleyen yazılım üreticileri daha sonra farklı pazarlara açılıp satış yapmak için çeşitli eklemeler yapmışlardır.

Aşağıda inceleyeceğimiz Tanınmış 3D görselleştirme yazılımları:

- 3ds Max
- Blender
- Cinema 4D
- Houdini
- Lightwave
- Maya
- Modo
- Softimage|XSI

3D Studio Max

www.Autodesk.com

Autodesk firması 1982 de kuruldu, PC için dizayn yazılımı üretmektedir.

Autodesk ekibi 1986 da animasyon paketi yapmak için çalışmaya başladılar. paketin adı AutoFlix idi. (AutoCAD ve AutoShade ile birlikte kullanılmak üzere tasarlanmıştı) 1988 yılı başlarında 3D Studio yazılımı üzerinde çalışmaya başladılar. (kod adı THUD idi, temel kurucusu olan Tom Hudson adının kısaltılmış haliydi), 1996 da 3d Studio'nun ilk sürümünden önce Autodeskin multimedia bölümü isim değiştirdi ve Kinetix oldu. böylece ürün "Kinetix 3D Studio MAX" olarak duyuruldu. 1997 sürümü çıktığı sırada 3D Studio VIZ özellikle mimari alanda daha fazla ilgi çekiyordu. 3D Studio VIZ ile profesyoneller mimari, arazi ve mekanik tasarım yapıp bunu direkt olarak Cad ortamına aktarıyordu.

3D Studio max, fiyat/performans bakımından benzer yazılımlara göre daha avantajlı olduğu için kolayca alıcı buldu. Özellikle oyun sektöründe yaptığı çıkışlarla bu sektörün gözde yazılımları arasında olmuştur. bunun yanında 3D Studio Max çeşitli özellikleri ile kendine geniş bir market sağlayabilmektedir. Film sektörü, endüstriyel tasarım, Eğitim ve dizayn gibi.. En önemli özelliklerinden biri açık mimarisi ve plugin desteği sağlamasıdır. Ek pluginlerden en önemlisi olan Character Studio yazılımı Unreal Pictures firmasındaki Susan Amkraut ve Michael Girard tarafından yazılmıştır. 2004 yılında bu firma da Autodesk tarafından satın alınmıştır. 2006 yılında ise Autodesk en büyük rakibi olan Alias firmasını 197 milyon dolar ile satın almış ve Maya yazılımı ile birlikte studio araçlarını bünyesine katmıştır. 3D Studio max şu anda sadece Windows ortamında çalışmaktadır.

Epic games Autodesk ürünleri kullanmaktadır

 

Maya

www.Autodesk.com

üç hikayenin ürünü...

Wavefront firması ; 1984 kuruldu, ilk yıllarda ürettikleri preview isimli yazılım daha sonradan universal studios tarafından alınıp sizlerinde hatırlayacağı kara şimşek(önünde kayan ışık olan, siyah araba) filminde ve başka birçok filmde kullanıldı. 1988 de masaüstü pazarına giren firma Personal Visualizer isimli yazılım ile CAD kullanıcılarına foto-gerçekçi görüntü imkanı sundu. Aynı yazılım için farklı işletim sistemi versiyonları çıkarıldı...

Alias firması ; Firmanın kurucuları kolay kullanımlı , özellikle sinema ve reklam endüstrisine hitap edecek bir yazılım geliştirmeyi istiyordu. 1983 yılında bu yönde çalışmaya başladılar. 1985 te ilk sürümü olan Alias/1 isimli yazılımı SIGGRAPH 'ta duyurdular. Bu yazılım sıradışı idi çünkü polygon çizgilerine göre daha pürüzsüz ve gerçekçi hatlar oluşturuyordu. 1985'te Gm firması ile anlaşma yaparak CAD sistemi ile Nurbs sistemini uyumlu hale getirmek için çalıştırlar. bu yılın sonlarında Silicon Graphics firmasıyla irtibata geçerk SGI süper bilgisayarlarının normal bilgisayar grafiği için de kullanılmasını önerdiler. o zaman kadar SGI sadece CAD/CAM sistemlerinde kullanılıyordu. SGI bu işbirliğine sıcak baktı çünkü satılan her Alias yazılımı ile birlikte bir bilgisayar satılması oldukça cazip görünüyordu. 1986 'da Alias/2 yazılımını duyurduklarında program artık spline tabanlı çizim de yapabiliyordu ve bu yepyeni bir pazar anlamına geliyordu.

1989'da Steve Williams firmadan ayrılarak ILM firmasına gitti. burada Abyss isimli film için çalışacaktı ve yazılım olarak Alias2' yi seçti. Abyss film endüstrisinde büyük ses getirdi ve ILM firmasına görsel efekt dalında Akademi ödülü kazandırdı. böylece Alias yazılımı film animasyonu alanında ilk büyük çıkışını yapmış oldu. 1989'da Honda , BMW ve Volvo gibi araba markaları Alias yazılımı kullanmaya başladı. 1990'da üçüncü nesil yazılımlarını duyurdular: endüstriyel dizayn için Studio ve Eğlence pazarı için PowerAnimator yazılımı. aynı yıl ILM firması bu programı kullanarak görsel efekt dalında akademi ödülü aldı. PowerAnimator, Arnold Schwarzenegger'in düşmanı rolündeki cıva robot için kullanılmıştı. Arnold Schwarzeneger bu filmde 12 milyon dolar aldığını söylerken aslında en çok parayı alan aktör o değildi. Arnold dakikasına 200-bin dolar alırken cıva adam dakikasına 460-bin dolar almıştı...

TDI firması ; 1993 yılında Alias cesur bir hareketle Thomson Digital Images(TDI) firmasını satın aldı, bu firma Nurbs ve render alanında yeni buluşlar yapmıştı. Bu firmanın esas ürünü animasyon ve render yazılımı olan TDI Explore idi.

1995'te tarihte önemli bir değişiklik oldu. Wavefront Technologies, Silicon Graphics,ve Alias firması birleştiklerini açıkladılar. yeni firmanın amacı dijital alanda dünyanın en gelişmiş araçlarını üretmek olacaktı. Wavefront kurucusu şöyle diyordu: "Biz djital deri hazırlayacağız, diğer ekip saç ve bir diğeri kumaş hazırlayacak, böylece hepsi birlikte çalışacak. ama büyük sorunları hep birlikte çalışarak aşacağız." 2003 'te firmanın adı Alias olarak değiştirildi.

Maya: üç paketin birleşmesi ile oluşmuştur. Wavefront'un Advanced Visualizer, Alias'ın Power Animator, ve TDI'nin Explore yazılımı)

300 Spartalı filminde Maya 3D kullanıldı

LightWave

www.newtek.com

1988, başlangıçta Allen Hastings "Videoscape" isimli animasyon ve render yazılımını oluşturdu, arkadaşı Stuart Ferguson ise Modeler isimli çizim programını hazırladı. bu ikisi Aegis adıyla satışa sunuldu. NewTek firması bu yazılımları Video Toaster isimli Video düzenleme sistemine entegre etmeyi istiyordu . Orjinal adı ise "NewTek 3D Animation System for the Amiga" idi. Hastings daha sonra "LightWave 3D" ismini buldu. bu isimde etkilendiği önemli terimler: "Intelligent Light and Wavefront" idi. 1990 yılında Video Toaster programı resmi olarak duyuruldu, bu paket Lightwave 3D yazılımını da içeriyordu, ve sistem Commodore Amiga bilgisayarlarda çalışıyordu. 1994 ten sonra Lightwave tek bir yazılım olarak sunulmaya başladı. Şu anda hem Mac OS X hemde e Windows'ta çalışan versiyonu bulunmaktadır. LightWave; Titanic, Sin City, Star Trek VI - X, 300 spartans ve Star Wars gibi filmlerde özel efekt için kullanıldı.

NewTek ve LightWave 1993'den beri Emmy ödülü kazanmaktadır, 10. ve 11. ödüllerini 2004 yılında kazandı.

300 Spartalı filmi - Lightwave ile yapıldı

  MODO

Lightwave yazılımını üreten çekirdek kadro tarafından hazırlanmıştır. 2001 yılında NewTek firması ile bu gurup arasında ayrılık oluşmuş ve programcıların bir kısmı ayrılarak Luxology isimli firmayı kurmuşlardır. firmanın önde gelen programcılarının çoğu bu sırada Newtek'den ayrılmıştır. (lightwave'in kurucuları olan Allen Hastings ve Stuart Ferguson dahil) Üç yıldan fazla süren geliştirme döneminden sonra siggraph 2004 te Modo duyuruldu. 2005 yılında birçok firma modo'yu benimsemişti, aynı yıl duyurulan modo 201 versiyonu 3D ortamında boyama yapabiliyordu (Zbrush şeklinde) , Lightwave gibi multilayer texture blending (çok katmanlı malzeme kaynaştırma) özelliği bulunuyordu. 2006 yılında Apple tarafından bu yazılım için tasarım ödülü verildi. sinema sektöründe; Stealth ve Ant Bully filmlerinin yapım aşamasında modo kullanıldı.

Modo - Gerçekçi Render

 

Softimage XSI

www.softimage.com

Softimage 1986 yılında Daniel Langlois tarafından kuruldu. Langlois animasyon filmleri yapmak istiyordu fakat mevcut teknoloji onu memnun etmiyordu. o sırada piyasadaki yazılımlar daha çok bilgisayar mühendisleri için yapılmış gibiydi ve ihtiyaçlarını karşılamıyordu. Böylece 3D animasyon yazılımı hazırlamak üzere bir firma kurdu. 1987 yılında Langlois ve mühendis arkadaşları Richard Mercille ve Laurent Lauzon ,3D yazılımını hazırlamak için çalışmaya başladılar. "Creative Environment 1.0" ilk defa SIGGRAPH 88 ' de duyuruldu. ilk defa 3d araçları tek paketteydi (Model, animasyon ve render).

Daha sonraki yıllarda bu yazılım daha da gelişerek yeni araçlarla donatıldı. 1990 yılında yazılım 65.000 dolara bir SGI bilgisayarla birlikte satılıyordu. 1992 yılında "Eddie" yazılımının alınması ile gelişmiş efekt teknolojisi ve compositing araçları elde edilmiş oldu. aynı yıl bu yazılım plugin geliştiriciler için açık hale getirildi. 1993'da Softimage ve mental images arasındaki anlaşma ile yazılım yeni bir render motoru edinmiş oldu. 1994 yılında Softimage firması Microsoft 'a dahil oldu. Oyun sektörünü hedefleyen yeni araçlarla donatıldı. 1995 yılında Irix ve Windows NT sürümü sunuldu. Creative Environment adı değişerek Softimage|3D haline geldi. Firmanın önemli üyelerinden olan Char Davies 1997 yılında firmadan ayrıldı. Langlois 1998 yılında bilim ve mühendislik ödülü aldı (Academy of Motion Pictures Arts and Sciences). sonraki yıl program 3.5 versiyonu ile duyuruldu. Softimage çözüm paketleri ile kullanıcıya resim işleme, ses düzenleme ve birçok özel efekt imkanını tek bir ortamda sundu. 1998 yılında Avid firması Softimage ile birleşti. iki firma birlikte çalışarak dijital artistler için yeni nesil araçlar geliştirdi. 2000 yılında Motion Factory firması alındı. 2001 yılında Softimage, Microsoft ile anlaşması sonucu XBOX oyun sistemi araçlarına dahil oldu ve Linux desteği duyuruldu.

Softimage ürünleri birçok firma tarafından çeşitli projelerde kullanıldı , Industrial Light and Magic(ILM), Digital Domain, Sega, Nintendo, ve Sony firmaları tarafından kullanıldı. Birçok film ve oyun için Softimage kullanıldı ; Jurassic Park, Titanic, The Matrix, Men in Black, Star Wars – the Phantom Menace, Gladiator, Harry Potter, AI: Artificial Intelligence, Pearl Harbor, Queen of the Damned bunların meşhur olanlarıdır.

300 Spartalı filminden bir sahne - Softimage XSI ile yapıldı

 

HOUDINI

http://www.sidefx.com

1987 yılında Side Efects firması Kim Davidson ve Greg Hermanovic tarafından kuruldu. Animasyon yönetmeni ve programcı olan bu ikili yeni bir 3D yazılım paketi üzerinde çalıştı. PRISMS isimli bu yazılım prosedural 2D - 3D modelleme ve animasyon üzerine kuruluydu. Yazılımın temelleri daha önceki işverenleri olan Omnibus isimli firmadan alınmıştı. Omnibus firması 1987 de iflas edince bu ekip PRISMS 3D yazılımını geliştirmeye devam etti. Hermanovic, prosedural modelleme ve morph sisteminin arkasındaki esas adamdı. 2000 yılında özel efektler için Derivative firmasını kurdu . Davidson ise 1992 de Catapult yapım isimli firmayı kurdu, bu firma karakter animasyon dalında hizmet veriyordu.

PRISMS yazılımı 80 ve 90 lı yıllarda birçok filmde kullanıldı: Apollo 13; Twister; The Fifth Element (Beşinci güç), Independence Day ve Titanic, son ikisi en iyi görsel efekt dalında akademi ödülü aldı. 1998 yılına kadar firma Prisms yazılımını geliştirmeye devam etti. Siggraph 1996'da Side Effects firması yeni bir yazılım duyurdu. Houdini: önceki yazılıma göre daha gelişmiş ve kullanıcı dostuydu. Bu yeni yazılım sonraki yıllarda birçok ödül aldı. Film, sinema ve oyun sektöründe kullanıldı : Fight Club, Hollow Man , X-Men , ayrıca Akademi ödüllü : What Dreams May Come ve Matrix. 1998'de geliştirdikleri yazılım teknolojisi için teknik başarı ödülü aldılar ( Academy of Motion Pictures Arts and Sciences). programın Linux ve MacOS-X versiyonu bulunmaktadır. Houdini mimarisi ile diğer yazılımlardan önemli farklar gösterir. çünkü diğerlerinde ileri seviye işlemler için formül kullanılırken, Houdini ile öncelikle formüller öğrenilmeye başlanır. Houdini'nin gücü de buradan gelir.

Spider Man 3 - Kum adam Houdini ile yapıldı

Cinema 4D

www.maxon.net

1985 yılında Almanyada üç öğrenci ilk bilgisayarlarını almıştı. Harald Egel, Uwe Bartels ve Harald Schneider, bu bilgisayarın adı ATARI ST idi. Bu makine onların ufkunu açıp yeni fırsatlar oluşturdu. Bu dönemde Atari makinesi üzerinde çalışan temel programlama dili hakkında kitap yazdılar ve üniversite öğrencilikleri devam ederken aynı zamanda bilgisayar üzerine kendi dergilerini de çıkardılar. 1986 da başladıkları bu yolda Almanya, Avusturya ve isviçrenin en çok satan aylık Amiga dergisini çıkardılar. Bu dergi yazılımlarını dağıtmalarını kolaylaştırdı. Kurdukları Maxon bilgisayar firması 1987 de Amiga ve Atari için yazılım üretmeye başladı. Maxon 80'li yılların sonunda 50'den fazla yazılım üretmişti.

1991 yılında Losch kardeşler ve Maxon bir araya geldi. iki yıl çalışmadan sonra Cinema 4D ilk verisyonu ile piyasaya çıktı. Avrupada ilginin artması ile bu yazılım firmanın en önemli ürünü haline geldi. 1996 da Windows ve Macintosh işletim sistemleri için destek verdiler. 1998 de Cinema 4D Amerika pazarına açıldı ve büyük ses getirdi. 2000 yılında Nemetschek firması(allplan cad yazılımı üreticisi) Maxon'un %70 hissesini satın aldı. Bu firma Mimari Cad alanında hizmet veriyordu ve CAD modelleri için yüksek kaliteli render elde etmek istiyordu. 2000 yılı Mart ayında Maxon CINEMA 4D XL 6.0 versiyonunu duyurdu. Aynı yıl BodyPaint 3D yazılımının ilk versiyonunu çıkadılar.
9. versiyonu çıktığında ise ilk 64 bit desteği veren yazılım oldu.

Hulk - bu filmde Cinema 4D ve Body paint kullanıldı

 

Blender

www.blender.org

Ton Roosendaal 1988 yılında Hollanda'da NeoGeo Animasyon studyosunu kurdu. NeoGeo Kısa sürede ülkenin en büyük 3D animasyon firması haline geldi. Birçok ödül kazandı. Bir süre sonra NeoGeo yazılımı üzerinde yaptıkları incelemelerde yeniden yazılmasına karar verdiler. 1995 te program yeniden sıfırdan yazmaya başlandı ve adı Blender olarak değişti. Daha sonra 1998 de programı geliştirmek ve daha iyi pazar hedeflemek için yeni bir firma kuran Roosendaal firmaya Not a Number (NaN) adını verdi. Bu 3d programı tüm işletim sistemlerinde çalışacaktı. Blender'in Siggraph 1999'da ilk duyurulması çok güzel tepkiler verdi ve firma sermayesini yükselterek bünyesine 50 kişilik yeni çalışan ekledi. 2000 yılında blender 2. sürümü çıktı, bu sürümde bütünleşik oyun motoru da bulunmaktaydı. bu yılın sonunda kayıtlı blender kullanıcısı sayısı 250 000 'i geçmişti. Maalesef firmanın başarıları ve edindiği fırsatlar ile pazardaki beklentileri uyuşmadı ve firma küçüldü. 2001 yılında Blender Publisher sürümü çıktığında bu ürün web tabanlı etkileşimli 3D alanını hedefliyordu. Satışların umut kırıcı olması ve ekonomik sorunlar sebebi ile firma yatırımcıları tüm işlemleri durdurma kararı aldı. bu karar Blender'in geliştirilmesini de durduracaktı.

Kullanıcı guruplarından gelen övgüler ve müşterilerden gelen üzüntü mesajları Blender'i unutulup gitmekten kurtardı. 2002 , Mart ayında Ton Roosendaal kar amaçlı olmayan Blender derneğini kurdu. Bu kurumun amacı yazılımı açık kaynak kodlu olarak sürdürmeyi sağlamak ve bu konuda destek yolları aramaktı. NaN firmasından ayrılan katılımcılar ve gönüllüler ile "Free Blender" adı ile yeni bir hareket başlattılar. Herkesi şaşırtan şekilde firma yedi haftada 100.000 euro gibi bir hedefe ulaştı. Blender GNU lisansı ile 2002 Ekim ayında resmi olarak duyuruldu. sürekli geri besleme ve kullanım ile hergün daha üst seviye bir yazılım haline dönüştü. Blender derneği , bir proje başlatarak önde gelen artistler tarafından kısa filmler hazırlanmasına karar verdi. Bu proje "Project Orange" adı ile 2005 yılında faaliyete geçti. ve dünya tarafından iyi bilinen "Filin rüyası"(Elephants Dream) ortaya çıktı. Kullanılan araçlar ve ürün açık lisans olarak sunuldu. ilk projenin başarısından sonra Ton Roosendaal 2007 yılında "Blender Enstitüsü"nü kurdu. 2008 yılında "Big Buck Bunny" isimli film bu kurumda tamamlandı. Şu sıralar açık kodlu oyun olan "Apricot" üzerinde çalışılmaktadır.

kullanması ve izlemesi bedava, izleyin - blender

Özet

Yukarıda 300 spartalı filmini üç ayrı yazılımda da örnek resim olarak görüyorsunuz. ilgili yazılımların web sayfasına bakarsanız "300 spartalı filminde bizim yazılım kullanıldı" diyerek övündüklerini görürsünüz. fakat gözden kaçırdıkları nokta şudur: filmleri yazılımlar üretmez, insanlar üretir. Yazılımlar sadece araçtır. filmde çok fazla görsel efekt olduğu için birçok stüdyo aynı anda bu filmin yapımına katıldı. dolayısı ile farklı program kullanan uzmanlar bu filmde çalıştı. böylece birçok yazılım bu filmde kullanılmış oldu.

Özellikle blender'in hikayesine bakarsanız " Önde gelen Cg artistleri toplayıp sadece blender ile bir film yapılması için proje başlatmışlar" , Bunu düşünün; kişi sadece yazılımı öğrenmekle kalmayacak bu yazılımla modelleme yapacak ve ekiple birlikte film hazırlayacak (yaptıkları filmleri buradan görebilirsiniz), bu film için sadece araçları öğrenmesi yeterli olmayacaktır, tüm özellikleri ile verimli olarak kullanması gerekecektir. Demekki bir yazılımda uzmanlaşana kadar çalıştıktan sonra öğrendiğimiz teknikler ile başka herhangi bir yazılımı fazla zorlanmadan öğrenmemiz mümkün olacaktır. Fakat bir yazılıma başladıktan sonra belirli bir olgunluğa ulaşmadan farklı bir yazılıma geçmeniz size zaman kaybettirir ve ikisini yarım bilmek sizi uzman yapmaz. O zaman hangi yazılımla başlayacağınızı iyi seçmeniz gerekiyor. daha önemlisi kullanım amacınızı iyi seçmeniz gerekiyor.

300 Spartalı - Şaka değil gerçekten de bu filmde üç farklı 3D yazılımı da kullanıldı, Composit yazılımlarının hepsinin kullanıldığnı söylemeye gerek yok heralde, After effects, Flint, Nuke, inferno...

 

Kaynaklar : Bu programların web sitesindeki tarih bölümünden ve ingilizce Wikipedia içersinden harmanlanmıştır.

09.07.2008 Salı
Necmi Demirkeser
Teknik Öğretmen

Ekleyen: drekon